Newsy

Wróć do listy

40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego

Wprowadzony niezgodnie z konstytucją stan nadzwyczajny skutkował internowaniem ponad 10 tysięcy działaczy opozycji antykomunistycznej, tysiące kolejnych było inwigilowanych i zastraszanych, a blisko 100 osób straciło życie. Głównym jego celem było stłumienie dążeń wolnościowych Polaków, które związane były z działalnością „Solidarności”.

Stan wojenny został wprowadzony w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. na terenie całego kraju. 13 grudnia 1981 r. w telewizyjnym  i radiowym wystąpieniu gen. Wojciech Jaruzelski poinformował o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego. Dekret o wprowadzeniu stanu wojennego był niezgodny z obowiązującym wówczas prawem. Przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego wystąpiły Stany Zjednoczone i inne kraje zachodnie, co spowodowało między innymi sankcje ekonomiczne wobec Polski.

Do zawieszenia stanu wojennego doszło 31 grudnia 1982 r., zaś zakończony został 22 lipca 1983 r.

 

Muzeum starając się upamiętnić tragiczne wydarzenia jakie pociągnęło za sobą wprowadzenie stanu wojennego przygotowało okolicznościową wystawę czasową, którą zwiedzać będzie można od 10 grudnia 2021 roku. Na wystawie został zaprezentowany zespół „stan wojenny” liczący obecnie około 400 obiektów, pochodzących z Zakładu Karnego w Hrubieszowie, których większość została przekazana do zbiorów muzeum w latach 90. XX w.

Pierwszy transport więźniów politycznych do hrubieszowskiego więzienia miał miejsce 12 lutego 1982 r. Zespół tworzą obiekty z lat 1982-1983 zabrane podczas przeszukiwania cel więziennych, z których na szczególną uwagę zasługują m.in.: chusty, linoryty, koperty i kartki pocztowe ze stemplami i znaczkami, dokumenty, prywatna korespondencja i fotografie. Znaczna część kolekcji związana jest z funkcjonującą wśród osadzonych Pocztą Więzienną. Zachowane obiekty filatelistyczne, linoryty i chusty są cennym źródłem ikonograficznym.

Źródło:

  1. E. Wilkowski, Solidarność na ziemi zamojskiej w latach 1980-1989, Chełm 2009
  2. E. Wilkowski, Doświadczenie więźniów politycznych z Hrubieszowa w świetle źródeł ikonograficznych (1982-1983), Hrubieszów 2021

Kurator wystawy: dr Justyna Wojtiuk