Zagadkowy skarb z Żabcza w gm. Dołhobyczów, znaleziony został w niejasnych okolicznościach prawdopodobnie w 1955 roku lub nawet wcześniej. Co interesujące, w zasadzie do końca nie wiadomo z ilu monet pierwotnie się składał, ani kiedy dokładnie został odkryty.
Po pierwsze w „Księdze darów i zakupów Muzeum Krajoznawczego w Zamościu” – założonej w 1938 roku, znajduje się informacja o 29 monetach z 1624 roku, przekazanych do Muzeum 18 października 1955 roku, „znalezionych przez Turka Czesława w Żabczu, pow. Tomaszów na polu własnym.”
Po drugie, w naszych hrubieszowskich zbiorach znajduje się 297 monet z XV-XVI wieku, zakupionych wiele lat temu, wraz z informacją, że odkryte zostały w Żabczu w 1969 roku podczas budowy drogi. Półgrosze – (koronne) począwszy od panowania Władysława Jagiełły, kończąc na półgroszach świdnickich Ludwika II Węgierskiego znajdować się miały w zniszczonym glinianym naczyniu. A jakby tego było mało, to w kwietniu 1994 roku w domniemanym miejscu odkrycia skarbu, natrafiono na fragmenty grubościennego naczynia i kolejnych 9 monet z początku XVI wieku.
Wiele wskazuje na to, że być może mamy do czynienia z dwoma różnymi skarbami z Żabcza – pierwszym XVII wiecznym i drugim starszym, ukrytym prawdopodobnie w 1 połowie XVI wieku.
—
ARCHEOLOGIA DOLINY POLSKO-UKRAIŃSKIEJ RZEKI WARĘŻANKA
Zamość 2011, s. 57-58, red. Jerzy Kuśnierz, Taras Mylian, Ołeh Osaulczuk, Andrzej Urbański.
